قدرت پهپاد‌های ایرانی زیر ذره‌بین رسانه‌های آمریکایی

نیویورک تایمز می نویسد: به گزارش رسانه‌های خبری، تصاویر ماهواره‌ای و دفاعی، ایران، ایران اکنون به دنبال افزایش نفوذ جهانی خود و فروش پهپادهای پیشرفته با قابلیت سلاح‌های پیشرفته به صورت تجاری به کشورهای دیگر، از جمله کشورهایی که در سال‌های اخیر تحت تحریم‌های مختلف قرار گرفته‌اند، مانند ونزوئلا و سودان است. 

این یک منبع مهم سرمایه و نفوذ سیاسی برای ایران است که آمریکا تلاش دارد با محدودیت های مالی ایالات متحده با مشکل مواجهش کند.

اکنون، روسیه به عنوان یک مشتری بالقوه پهپادهای ایران مطرح است. واشنگتن هفته گذشته ادعا کرد که اطلاعاتی در اختیار دارد مبنی بر اینکه مسکو قصد دارد صدها هواپیمای بدون سرنشین از ایران بخرد تا زرادخانه خود را برای جنگ در اوکراین تقویت کند. مقامات آمریکایی از ایران خواستند که هواپیماهای بدون سرنشین به روسیه نفروشد و نسبت به عواقب آن برای هر دو کشور هشدار دادند.

وزارت امور خارجه ایران در بیانیه‌ای اعلام کرد که همکاری‌های نظامی این کشور با روسیه قبل از جنگ بوده است. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، در مصاحبه‌ای با روزنامه ایتالیایی لا رپوبلیکا در ماه ژوئیه گفته بود که این کشور هیچ برنامه‌ای برای کمک به روسیه در جنگ اوکراین یا فراهم سازی تجهیزات نظامی را برای هر کدام از طرفین ندارد.

هفته گذشته سرتیپ فرمانده ارتش ایران، سرلشکر کیومرث حیدری در سخنانی با بیان اینکه کشور ایران آماده صادرات تسلیحات و تجهیزات نظامی به کشورهای دوست است، گفت که پهپادهای ایرانی «در دوردست ها و فراتر از مرزهای ما عملیاتی می شوند».

ست فرانتزمن، تحلیلگر دفاعی و کارشناس هواپیماهای بدون سرنشین می گوید: «ایران به طور فزاینده ای در حال تبدیل شدن به یک بازیگر جهانی از نظر صادرات پهپادها است.»

وی با اشاره به پهپاد پیشرفته مهاجر-۶ که بردی در حدود ۱۲۵ مایل و توانایی حمل مهمات هدایت شونده دقیق دارد و ادعا می شود در حال حاضر در نقاطی مانند شاخ آفریقا دیده می شود، می گوید کشورها به پهپادهای ایران به عنوان یک تغییر دهنده بالقوه جریانات نگاه می کنند.

فرانتزمن افزود که پهپادهای ایرانی نسبت به سایر مدل‌های موجود در بازار هزینه کمتری دارند، اما در حال پیشرفت هستند و ارزش خود را در میادین جنگ در سراسر خاورمیانه ثابت کرده‌اند.

به گزارش نیویورک تایمز، تهران توسعه پهپادها را در دهه ۱۹۸۰ و در جریان جنگ تحمیلی آغاز کرد. بر اساس تحلیل کارشناسان، علیرغم تحریم‌های شدیدی که در سال‌های اخیر بر برنامه‌های هسته‌ای و موشکی ایران اعمال شده است، این کشور موفق شده مجموعه گسترده‌ای از پهپادهای نظامی را تولید کند و در اختیار داشته باشد که هم برای نظارت و هم برای حمله استفاده می‌شوند.

این برنامه در سال‌های اخیر به نگرانی بزرگی برای رژیم صهیونیستی و آمریکا تبدیل شده است. وزارت دفاع ایالات متحده در بیانیه‌ای در ۳۰ تیرماه گفت که «شبکه سیستم‌های هوایی بدون سرنشین تهاجمی که توسط ایران گسترش یافته» یا همان پهپادها، موضوع اصلی بحث در نشست امنیتی منطقه‌ای اخیر در قطر بوده است.

به گفته فرانتزمن، پهپادهای ایرانی هنوز تا حد زیادی در حاشیه بازار جهانی باقی مانده اند و عمدتاً توسط کشورهای کم درآمد یا تحریم شده خریداری می شوند که قادر به خرید آنها از جاهای دیگر نیستند. ایران همچنین با رقابت سختی از سوی قدرت هایی مانند ترکیه مواجه است که پهپاد Bayraktar TB۲ آن توسط کشورهایی مانند آذربایجان، پاکستان و اتیوپی خریداری شده و در جنگ با روسیه مورد استقبال اوکراین قرار گرفته است.

تحریم سازمان ملل با هدف جلوگیری از خرید و فروش تسلیحات ایران علیرغم اعتراضات آمریکا که خواهان تمدید آن بود در سال ۲۰۲۰ به پایان رسید. به گفته تحلیلگران، با رفع این تحریم ها، مانع حقوقی قابل توجهی برابر ایران برای صادرات پهپادهایش و تثبیت وضعیت خود به عنوان یک بازیگر جهانی در فناوری هواپیماهای بدون سرنشین، برطرف شد.

در واقع نشانه های اولیه مبنی بر اینکه ایران از لغو تحریم ها و افزایش صادرات هواپیماهای بدون سرنشین سود می برد، در شهریور سال گذشته ظاهر شد.

دیپلمات‌های غربی دریافت پهپادهای ایرانی توسط اتیوپی را به نیویورک تایمز تأیید کردند و بعداً وزارت خزانه‌داری آمریکا در اکتبر گذشته با اعمال تحریم‌های جدید علیه برنامه هواپیماهای بدون سرنشین ایران، علناً این موضوع را تأیید کرد.

در ماه اسفند، بنی گانتز، وزیر دفاع اسرائیل گفت که هواپیمای مهاجر-۶ ایران - به برخی کشورها  فروخته می‌شود. 

در تیرماه سال جاری، مادورو پهپادهای رزمی مسلح ایرانی را که با استفاده از کیت های مونتاژ مهاجر-۲ ساخته شده بودند، به نمایش گذاشت. اسرائیل در ماه اسفند ایران را متهم کرده بود که موشک های هدایت شونده دقیق را برای استفاده در پهپادها در اختیار برخی کشورها قرار داده است.

یک تحلیلگر نظامی نیز ویدئویی را در ماه دی در کانال یوتیوب خود منتشر کرد که در آن گفته بود ایران در حال صادرات هواپیماهای بدون سرنشین است.

وی گفت: جمهوری اسلامی ایران مدت‌هاست که در تولید پهپادهای مختلف به سطح تولید انبوه رسانده است و  از آنجایی که پهپادها کارآمد هستند و برخی کشورها مشتاق این پهپادها بوده‌اند، در سال‌های اخیر ایران پهپادهایی مانند نیو مهاجر-۲ (M۲-N) و مهاجر-۶ (M۶) و حتی ابابیل (AB-۲) صادر شده است.

ایران هم انگیزه‌های سیاسی و مالی برای فروش هواپیماهای بدون سرنشین به کشورها دارد و فروش این پهپادها به تهران این امکان را می‌دهد تا به رغم تلاش‌های غرب برای منزوی کردن خود، پیوندهای بین‌المللی ایجاد کند و منبع درآمد اضافی در کنار نفت فروخته شده در تضاد با تحریم‌ها فراهم کند.

در ماه اردیبهشت، سرلشکر محمد باقری، فرمانده کل نیروهای مسلح ایران، برای افتتاح کارخانه ساخت پهپادهای ابابیل-۲ به تاجیکستان سفر کرد. رسانه ها این رویداد را به طور گسترده پوشش دادند و آن را نقطه عطفی در برنامه توسعه فناوری پهپادی داخلی دانستند و نشانه ای از این که ایران اکنون یک بازیگر واقعی در بازار هواپیماهای بدون سرنشین است.

یک تحلیلگر نظامی همکار انستیتو واشنگتن که متخصص در صنایع دفاعی ایران است و که نامش ذکر نشد، می گوید: «ایرانی ها این ظرفیت تولید پهپاد باکیفیت را ایجاد کرده اند، بنابراین جای تعجب نیست که کشورهای دیگر به چنین فناوری هایی علاقه مند هستند.»

وی گفت: پهپادهای ایرانی را باید جدی گرفت./ برنا